door Willem Staat

Op maandagmorgen kon het er fel aan toe gaan. Net als op andere weekdagen reisde ik een halve eeuw geleden vanuit Dordrecht per trein naar Gouda waar ik aan school De Driestar de Havo afrondde en daarna aan de Pabo begon.

Het laatste bleek overigens al snel een vruchteloze onderneming. Vaak trof ik in de trein medestudenten uit Zeeland, onder wie de welbespraakte Frits Simons uit Terneuzen.

Frits was op de hand van Ajax en ik was fan van de club uit de Kuip.  De gemoederen liepen hoog op wanneer we discussieerden over de vraag welke club de beste was. Maar het ging er pas echt hard aan toe wanneer we een mondeling gevecht begonnen over Holland en Zeeland. Ik vond dat Holland verre te verkiezen was boven Zeeland, terwijl Frits daar natuurlijk andersom over dacht. Het eindigde dan nogal eens met een uitspraak van de Terneuzenaar over de Tweede Wereldoorlog. Dan galmden door de hondenkoptrein de woorden: ,,14 mei 1940: Holland capituleert. Zeeland vecht door.”

Daar kon ik weinig tegenin brengen. Ironisch genoeg bracht de liefde mij zelf naar Zeeland, ik woon er het grootste deel van mijn leven naar genoegen. En ik vind het intussen, net als veel andere mensen van buiten de Randstad, onjuist wanneer ‘Holland’ als naam wordt gebruikt voor Nederland. Het ‘hup Holland hup’ in stadions doet tekort aan Zeeland en andere gewesten.

Pieter Louwerse kwam uit Oost-Souburg en daarom prijkt een borstbeeld van hem op het Oranjeplein.

Dit misbruik van Hollands naam is wijdverbreid, zelfs in oude volksliederen. Denk maar aan ‘Holland ze zeggen je grond is zo dras Maar mals zijn je weiden en puik is je gras’. Gelukkig staan daar ook de ware woorden in: ‘Holland ze zeggen: je bent maar zo klein’, want het beslaat maar twee van de twaalf provincies.

Voor ‘Holland ze zeggen’ bestaat het mooie alternatief ‘Waar de blanke top der duinen’. Dat eindigt met de woorden ‘Ik heb u lief mijn Nederland’. Pieter Louwerse (1840-1908) dichtte het. Hij bedacht trouwens ook ‘Op de grote stille heide’. Deze onderwijzer schreef bovendien historische verhalen en romans. Hij kwam uit Oost-Souburg en was dus een Zeeuw. Op het Oranjeplein in Oost Souburg staat een borstbeeld van Louwerse. Terecht, omdat Nederland meer is dan Holland.

Foto boven: Het wapen van Zeeland.

Beluister het gesprek dat Remco van Schellen van Omroep Zeeland met Willem had in Zeeland Wordt Wakker: