THEMAKRANT SCHOOL (editie 14, SEPTEMBER 2022)

door Stichting Zeeuwse Visserstruien, foto’s Jeanet Jaffari

Zwetende handjes die worstelen met vier vochtige, roestige en kromme ijzeren breipriemen.

Steken die veel te strak, of ineens weer zomaar te los zitten. Een gevallen steek, die de juffrouw met moeite weer boven water vist: voor veel meisjes was de breiles op school een waar drama. Maar.. het was niet anders, of je dat nou leuk vond of niet. En had je dan eindelijk die afschuwelijke sok af, dan knipte de juffrouw er een zómaar gat in, waarna je vervolgens ook moest leren hoe je een sok stopt! Door al dat zwoegen – en de vele tranen die het breien van die sok kostte – hield menig meisje er een trauma aan over.

Breischooltjes

Vanaf de jaren zestig van de vorige eeuw kregen meisjes handwerkles op school en niet meer na schooltijd of op aparte breischooltjes. Vond je handwerken leuk en ging het je goed af, dan waren deze lessen een feestje. Jongens hoefden dit ‘vrouwenwerk’ natúúrlijk niet te doen. Zij leerden figuurzagen of kregen extra rekenlessen, iets waar menig meisje jaloers op was.

Naast het breien van sokken moesten meisjes ook leren borduren. Kruissteekjes, wel te verstaan. Die kruissteekjes waren heel belangrijk want je kon er je uitzet mee merken. Een oud gebruik dat ver terug gaat in de tijd. Om die kruissteekjes goed onder de knie te krijgen moest er tijdens de handwerklessen een merklap geborduurd worden met alle nummers van 1 tot en met 10 erop, het alfabet, het jaartal en natuurlijk je naam of initialen. Veel vrouwen hebben geploeterd op die merklap en je ziet ze vaak nog in lijstjes aan de muur hangen.

Schortenbont

In het boekje Bont, gemaakt door Corry Hengeveld, staan eindeloos veel kruissteekmotiefjes. Het zijn niet ‘zomaar’ patroontjes, maar motiefjes die gebaseerd zijn op de weefschema’s van het Zeeuwse schortenbont. Corry verzamelde jarenlang schortenbont en verwerkte deze eeuwenoude motieven tot praktische patroontjes. Deze motiefjes zijn uniek en bij uitstek geschikt voor eindeloos borduren! Zin gekregen om zelf aan de slag te gaan? Het boekje Bont is te koop bij Blij dat ik brei/Atelier Jaffari in Arnemuiden.