door Jopie Meerman

Tradities, je kunt er niet omheen. Nostalgie, het blijft een goed gevoel. Daarom verlang ik altijd naar de laatste dag van december. Niet naar het vuurwerk, nee, naar de rommelpotten.

Maanden tevoren werd bij de slager gevraagd of hij een varkensblaas voor je wilde drogen. Die blaas ging over een conservenblik, rietje middenin en dan met een op– en neergaande beweging kwam het bijzondere, niet muzikale, foeke-foeke geluid eruit. Daarom werd het ook wel een foekepot genoemd.

We gingen als kinderen met een groepje langs de deur, belden aan en dan luisterde de bewoner naar jouw versje: ‘Klein zieltje, klein zieltje, zat achter de trap’. En dan kreeg je wat kleingeld.

Waarom Klein Zieltje? Ik weet het nog steeds niet. Op de andere dorpen op Tholen werden liedjes gezongen zoals : ‘Ik heb zolang met de rommelpot gelopen’, of ‘Hier woont wel een goede vrouw’. Ook weet ik dat ‘Schipper, schipper jij moet strijken’ klonk.

Langs de deuren gaan met die rommelpot had als oorsprong een bedelfunctie. Volksgebruiken hadden meestal te maken met armoede.

Eind 19^e eeuw werden de rommelpotten op Tholen zelfs verboden. Een commissie ging een collecte houden om de armen van voedsel te voorzien met Kerst. Einde traditie? Nee dus. Er bleven altijd inwoners enthousiast en toen er te weinig ‘geschooid‘ werd langs de deuren, maakte Tholen Stad Actief zich sterk en zorgde er in 1997 voor dat er gezamenlijk rommelpotten werden gemaakt. Niet met een varkensblaas maar met plastic en die 150 rommelpotten gaven samen met de muziekvereniging Concordia een concert op de Markt. Daarna ging het naar Zorgcentrum Ten Anker, de bewoners genoten.

Andy van de Velde ging als Klein Zieltje pleiten bij de gemeente voor een herinnering aan dit eeuwenoude bezongen figuurtje. En dat bronzen Klein Zieltje van kunstenares Veronie Rens pronkt achter de trap in het gemeentehuis.

De meeste inwoners weten dat niet, net zoals zij het traditionele rommelpotten niet kennen. Want helaas, het ging voorbij en daarom schrijf ik erover. Bij ons zit het namelijk in de genen.

Foto: Mijn toen 90-jarige moeder Pie Ottevanger – Deurloo die nog met veel plezier het middeleeuwse instrument hanteert.