Een eeuw geleden bij de Souburgse draaibrug

Lezer Johan de Vroe uit Muiderberg stuurde ons zijn herinneringen aan de draaibrug van Souburg. 

Mijn vader, Jacob de Vroe (1911) was de middelste zoon van de vooroorlogse bruggenwachter van Souburg, Jan de Vroe. Zij woonden aan het Kanaal door Walcheren bij de draaibrug. In zijn jeugd ging pa vaak met vriendjes op avontuur op het terrein van het aangrenzende vliegveld Vlissingen, dat in de jaren ’20 van de vorige eeuw ingericht werd.

Vliegveld Vlissingen eind jaren ’20 | foto internet, collectie Wim de Meester

In de jaren ’30 onderhield de KLM een lijndienst van Schiphol naar Vliegveld Heemstede en via Vlissingen naar Knokke. Maar daarvóór was er nog maar weinig vliegverkeer en graasden op het terrein tussen West Souburg en Vlissingen de koeien van pachter Jan Kastel. Deze boer moest altijd een stuk veld vrij houden als er een vliegtuig opsteeg of kwam landen. Zo ook op een donkere avond toen het KLM lijntoestel uit Nederlands Indië wegens mist niet kon landen op Schiphol. De vliegverbinding Amsterdam – Batavia was in die tijd de langste lijndienst ter wereld en werd gevlogen met Fokker F VII’s  die daar 12 dagen over deden. De veilige aankomst in Nederland van het lijntoestel met vaak belangrijke passagiers en post was altijd een bijzondere gebeurtenis die veel aandacht genoot. Zo niet deze uitzonderlijke keer op het afgelegen Vlissingen, waarnaar deze vlucht moest uitwijken.

Niet blij

Boer Kastel was helemaal niet blij dat hij zijn beesten hals over kop weg moest drijven om na sluitingstijd de landingsbaan weer vrij te maken voor dit noodgeval. Mijn vader, enthousiast verteller van belevenissen uit zijn jongere jaren, beweerde stellig getuige te zijn geweest van hoe de man de vermoeide KLM piloten toesprak: ,,A’k me niet ontzag sloeg ik julder met een eldertouwe  me land af!“ Het was sowieso aan hem niet besteed om deze toenmalige luchthelden  na  ruim 12.000 km vliegen met enige egards te behandelen…..

Schelden

Hr Ms De Ruyter in het dok van De Schelde. | foto Gemeentearchief Vlissingen

Menigmaal heb ik deze anekdote in mijn eigen jeugd met groot plezier aangehoord en die zo meer dan 60 jaar onthouden. Zo ook het verhaal van de problemen die mijn grootvader, de bruggenwachter, wel eens had met de Koninklijke Marine. Kleinere nieuwbouwschepen van de Scheldewerf maakten regelmatig proefvaarten door het kanaal en passeerden dan de draaibrug op de heen- en terugweg. Maar soms moest die tocht bij schijnbaar technische onvolkomenheden meerdere malen op een dag gemaakt worden, wat opa een berg extra werk bezorgde. Dat gebeurde in elk geval bij de eind jaren’20 gebouwde torpedobootjager ‘ ’tRuitertje’ (Hr. Ms. De Ruyter) en de kanonneerboot  ‘d’n ouwen Doukes’ (Hr.Ms. Douwe Aukes). Volgens de overlevering werd er dan vanaf de met handkracht geopende brug flink wat gescholden op de dienstdoende Jannen.

Extra lang wachten

Maar het verhaal dat mijn vader met de meeste schik vertelde was net andersom. Mijn opa had volgens zeggen een gezonde hekel aan zijn zwager, ene Pieter Puype. Die was de in die tijd dat er nog geen gemeenteriolering bestond de lokale putjesschepper, in de volksmond gewoon de strontboer. Als die op een warme dag met zijn paard en wagen de brug naderde deed mijn opa, tot grote hilariteit van zijn zoon,  gauw de brug open voor een bootje in de verte. Zodat zwager Piet lang moest blijven staan met zijn vracht en het ongenoegen van steeds meer wachtenden over zich heen kreeg. Dat  tot volle tevredenheid van mijn opa, naar verluidt. Het zou meerdere malen gebeurd zijn, maar of de verteller het in de loop der jaren ‘mooier’ heeft gemaakt dan in werkelijkheid kan ik hem al lang niet meer vragen. Voor de goede naam van de familie misschien maar goed ook.

Foto boven: Ansichtkaart Fokker F VII met Zeeuwse meisjes

1 Reactie
  • Jopie Meerman - Ottevanger
    Geplaatst op 09:14h, 31 juli Beantwoorden

    Ik vroeg me af of de naam Heemstede voor het vliegveld, niet HAAMSTEDE moet zijn. Verder genoot ik van uw verhaaltje over de bruggenwachter en de familierelaties.

Geef een reactie