THEMAKRANT GELOOF EN ONGELOOF (editie 11, december 2021)

door Jan van Damme

Dit decembernummer van Zeeuws Weerzien gaat over geloof. En ongeloof, natuurlijk. Want zonder wit geen zwart, zonder ongeloof geen geloof. De engeltjes hangen in de kerstboom, de drie koningen moeten van stal gehaald. We wensen u een ongelooflijk mooie feestmaand.

Het was het verhaal van de zondvloed dat het ‘m deed. De illustraties waren bijna te mooi om waar te zijn. Noach die werkelijk een hele dierentuin in zijn ark uitnodigde. En meer dan dat. Want ik had nog nooit mieren, mollen en mussen in Blijdorp gezien. En toch mochten die ook mee.

Het vervolg op het verhaal over de wereldwijde watersnood bezorgde me half doorwaakte, met knetterende dromen gevulde nachten. Mijn meester in Groede kon nogal beeldend vertellen. Of ik had een fantasie die ruim bemeten was. In elk geval, de met duistere stem gedane voorspelling dat de wereld een volgende keer niet door water maar door vuur zou vergaan, bezorgde me kippenvel.

Angsten

Als ik door het raam van mijn klas naar buiten keek, zag ik aan het eind van de Schuitvlotstraat, bijna op de Markt, al de eerste rookpluimen opstijgen. Loeiende vlammenzuilen zouden er zo door de straat blazen, onze adem zou worden afgesneden, we zouden geschoeperd worden net als het varken dat ik door een kier van de deur in de slagerswinkel had zien hangen.

Thuisgekomen vertelde ik over mijn bange voorgevoelens. Mijn moeder probeerde mijn in inktzwarte rook gehulde angsten weg te nemen. Ze vertelde dat het heel lang had geduurd voor er een zondvloed was. En dat het nog veel langer zou duren voor de aarde in een zinderende vuurbal zou veranderen.

Kerststal

Toen ik even later een brandend kaarsje in de kerststal zette om Jezus in zijn eerste uren wat warmte en licht te gunnen, vatte het op het dak van de stal verspreide engelenhaar bijna vlam. Het brandde niet, het smolt en stonk ongenaakbaar. Niet slim, kreeg ik te horen. Niet dat de wereld meteen in brand zou vliegen, maar de kerststal, dat zou met zo’n kaars in de kribbe best kunnen.

Mijn ziel

Ik had op de Antoniusschool in Groede een wat weifelend begin van mijn gelovige leven. Dezelfde meester van de vuurzee vertelde in nauwe samenspraak met de pastoor van de naastgelegen kerk dat alle mensen een ziel hadden. Alle mensen, ook ik. En dat je op die ziel vlekjes kreeg als je foute, stoute dingen deed. Ook dat verhaal maakte diepe indruk. Alleen was het begrip ziel voor mij kennelijk nog zo moeilijk, dat ik er ‘hiel’ van maakte. Dat klopte immers ook, we hadden allemaal een hiel, twee nog wel.

Weer thuis keek ik in de nieuwste Donald Duck. Daarin stond altijd een verhaal van Broer Konijn. Ik mocht hem wel. Deze keer zag ik echter dat hij drie stippen had op de onderkant van zijn voet. Of poot. Ik riep het nogal hard door de kamer: Broer Konijn is stout geweest, hij heeft vlekjes op zijn hiel!

Geloof het of niet, ik vertel het nu tegen u, maar ik hoor nog altijd de smadelijke lach van het gezin om me heen. Vlekjes op zijn hiel! Broer Konijn heeft sindsdien voor mij afgedaan.

Illustratie: Broer Konijn, Walt Disney