door Willem Staat

Mijn vrouw groeide op in de Leendert Abrahampolder onder Kats.

Als peuter ging ze bij eb soms met mijn schoonmoeder de Zeedijk over naar de schorren van de Oosterschelde. Het doel: zeekraal en/of lamsoren  snijden. Dat zijn tegenwoordig delicatessen die men serveert in toprestaurants, maar toen waren het armeluisgroenten.

Ik moest daar aan denken tijdens een verblijf in Friesland. Daar serveerde een restaurateur een maal met groenten die wij zeker niet zouden kennen. Kortom iets héél bijzonders. ,,Wat een kleintjes”, reageerde mijn vrouw toen ze de stukjes zeekraal op haar bord zag. Eraan toevoegend dat die van vroeger thuis er beter uitzagen… Het gelaat van de man betrok, want hier had hij niet op gerekend.

Mijn kennis van de schatten der zee dank ik vooral aan mijn komst naar Zeeland. De PZC speelde daar ook een rol bij. Dat begon al bij mijn sollicitatiegesprek. Samen met de toenmalige hoofdredacteuren (in alfabetische volgorde) Rinus Dieleman en Kees van der Maas zaten we aan tafel in een Middelburgs restaurant. Het voorgerecht dat men serveerde bestond uit schelpjes die mij totaal onbekend voorkwamen. Na enige hulp van beide gastheren lukte het mij om met een speld de schelpjes  te openen en de inhoud te consumeren.

Tijdens de jaarlijks excursies van de redactie kwam er steevast zeevoedsel op tafel en leerde ik zelfs kreeft eten. Ik ben ook gesteld op mosselen, die we in Holland alleen kenden uit potjes. Hier werden en worden ze als hoofdgerecht soldaat gemaakt tot veler genoegen. Men kan mij eveneens wakker maken voor zeetong, tongetjes, kabelkauw en schol. Maar ook de Hollandse Nieuwe, die komt dan niet uit Zeeland, kan bij mij op applaus rekenen. Zelfs als ontbijt.

Het is treurig dat de Zeeuwse visserij onder druk staat, vooral door omstandigheden waar de sector zelf weinig invloed op heeft. De laatste tegenslag is de ontdekking in 2021 van enorme PFOS-gehaltes in de Westerschelde. Het gif komt aanwijsbaar van het bedrijf 3M in Zwijndrecht bij Antwerpen. Daardoor wordt het eten van zeekraal, lamsoren, garnalen en vis uit deze zeearm ontraden.

Je kunt zomaar vermoeden dat er in het Antwerpse havengebied nog meer bedrijven zijn die de Schelde gebruiken als een gifbuis. Ik schrijf uit principe graag over positief opbouwende dingen in mijn columns. Maar over deze kwestie ben ik vierkant kwaad. Hoe lang moet het duren voor we weten hoe de PFOS-vork in de steel steekt? Wat zijn, afgezien van de gevolgen voor de vissen en gewassen, de consequenties voor de mens? Wat doet dit met onze gezondheid?

Zeeland heeft recht op boter bij de vis. Op duidelijkheid dus.

Foto: Visserij nabij Breskens. | foto Willem Staat

Beluister het gesprek dat Remco van Schellen van Omroep Zeeland met Willem had in Zeeland Wordt Wakker: