THEMAKRANT LIEFDE EN VRIENDSCHAP (editie 16, MAART 2023)

Penvriendinnen die elkaar na langdurige en intensieve correspondentie kwijtraken, vele jaren later terugvinden en de draad weer oppakken.

door Francisca Bongaerts-Verdonk

To uit Middelburg was in 1948 veertien jaar toen een lerares van de meisjesmulo met het voorstel kwam om te corresponderen met leeftijdgenoten in het buitenland. Briefwisseling moest verbroedering van de verschillende volkeren bevorderen en stiekem hoopte de docente natuurlijk op extra taalontwikkeling.

To, de roepnaam voor Catherina, voelde er wel voor en pakte het meteen voortvarend aan. Ze koos drie penvrienden onder wie Sheila, een meisje uit een dorpje ergens ten oosten van Leeds. Trouw schreef ze met tussenpozen naar haar drie penvrienden, maar de briefwisseling met de Engelse Sheila, de jongste dochter van een spoorwegbeambte, hield het langste stand.

Logeerpartij

Na ruim twee jaar, in 1950, kwam Sheila op uitnodiging van To’s familie over naar Nederland. Er was een druk toeristisch programma bedacht. De familie van To had een auto, wat toen allesbehalve een vanzelfsprekendheid was.

To had intussen een vriendje, Ton, een drie jaar oudere jongen en ook afkomstig uit Middelburg. Hij kreeg een actieve rol in die logeerperiode. Het klikte geweldig goed tussen de meisjes en de logeerpartij werd een groot succes. Een professionele fotograaf maakte foto’s van To, Ton en Sheila in Zeeuwse klederdracht.

Liefde

Ondanks die leuke logeerpartij en de intentie om een tegenbezoek af te leggen, kwam de briefwisseling langzaam maar zeker stil te liggen. Er waren andere interesses ontstaan en de liefde was in hun leven gekomen. Want ook Sheila had een vriend, Ray, met wie ze later in Engeland trouwde.

In de jaren zonder briefwisseling vroegen ze zich wel af hoe het de ander was vergaan. Sheila bracht in 1987 met haar man zelfs een vakantie in Zeeland door, maar kon haar logeerhuis nergens meer ontdekken en deed verder geen pogingen om haar vroegere penvriendin op te sporen.

Zoekactie

Ze zouden elkaar volledig uit het oog zijn verloren als niet de oudste dochter van To op het idee was gekomen om te zien of beide vrouwen weer herenigd konden worden. To, die in 2008 weduwe was geworden, vond het zoeken leuk en opwindend.

De zoekactie werd beloond: Sheila werd gevonden in Newport en er kwam een enthousiaste e-mailwisseling tot stand. Er bleek na al die jaren veel te vertellen. Ondersteund door een woordenboek zat To net als vroeger weer te schrijven, maar nu typend, zonder briefpapier, enveloppen, postzegels, brievenbussen en wachttijden.

Weerzien

In 2013 kwam er een uitnodiging van Sheila, en To – niet bepaald een geboren reiziger – ging met het vliegtuig naar Engeland. Daar werd ze met open armen ontvangen door de hoogbejaarde Sheila en Ray op het vliegveld van Birmingham. Het was een fantastisch, hartverwarmend verblijf van tien dagen.

Van een tegenbezoek is het niet meer gekomen. De gezondheid van Sheila stond dat in de weg en ze overleed in 2017. Ray vond de ontmoeting en correspondentie via de mail zo leuk dat hij To voorstelde hiermee door te gaan. Tot op de dag van vandaag is er een hartelijk contact, waarin ze elkaar vertellen over hun lief en leed.

Foto: To en Sheila | Fotoarchief Familie Bongaerts-Verdonk