THEMAKRANT FOTOGRAFIE (editie 15, DECEMBER 2022)

door Peter Verdurmen

Hoe zuinig zijn we op de foto’s die nu worden gemaakt? Zullen we over een eeuw nog selfies van onze betovergrootvaders -en moeders in het familiearchief terugvinden?

Want de foto is al lang niet meer het magische plaatje uit de toverdoos. We maken er zovééél. Familiealbums, vol gekartelde plaatjes in zwart-wit en verbleekte kleurenfoto’s, dat is iets van vroeger. Net zoals fotorolletjes, het boxje, de Polaroid en de donkere kamer.
De Fransman Jospeh Nicéphore Niépce wordt algemeen beschouwd als de uitvinder van de fotografie. In het jaar 1826, bijna tweehonderd jaar geleden, maakte hij door een dakraam zijn allereerste foto. Niépce gebruikte daarvoor een plaat met lichtgevoelige bitumen. De belichtingstijd bedroeg maar liefst acht uur! De nieuwe techniek maakte het mogelijk om portretten te maken, en ook foto’s van grote gebeurtenissen, zoals de Amerikaanse Burgeroorlog (1861-1865).

Kodak

Aan het eind van de 19^e eeuw lanceerde George Eastman de allereerste fotocamera met rolfilm: de merknaam Kodak werd een wereldwijd begrip. Van een hobby voor de happy few werd fotograferen iets voor de massa. De boxcamera’s van Agfa en Kodak, geschikt voor 6×6 rolfilm, waren razend populair in de jaren vijftig. Ze waren goedkoop en de kwaliteit viel reuze mee. De Rollei, een tweeogige spiegelreflexcamera, was populair onder professionele fotografen.

In de jaren zestig werden de handzame boxjes verdrongen door kleinbeeld- en halfkleinbeeldcamera’s van iconische merken Canon, Nikon, Fujica, Leica, Olympus, Pentax en Yashica. De films werden steeds beter: de vergroting kon zó aan de muur.

De komst van de digitale camera zorgde voor een ware revolutie in fotoland. Het einde van het rolfilmtijdperk leek nabij. Niets is minder waar. De voorbije jaren herontdekten fotografen de negatieffilm. Er is weer een levendige handel in tweedehands camera’s en lenzen. Nieuw batterijtje en rolletje erin, en klikken maar. Bedenk wel dat na 36 opnamen het filmpje vol is. Daarna is het een kwestie van geduld voordat je de resultaten in handen hebt. Misschien toch leuker dan selfies.

Foto boven: De Olympus-Pen, een populaire halfkleinbeeldcamera. | Foto’s Peter Verdurmen