door Frans van de Velde

Mijn vader was autoliefhebber, reed veel kilometers in prima automobielen en ik zat zoveel mogelijk achter hem mee te sturen. Als jongetje kende ik elke bocht in de Zeeuwse weg dwars door alle stadjes en dorpen. Naar familie in Breda, terug naar Vlissingen, twee uur per rit. Het liefst speelde ik met autootjes en liet ze in mijn fantasie door kombochten rijden, die je alleen op racecircuits zag.

Toen ik een jaar of twaalf was kocht ik met een boezemvriendje vaak de krant ‘Sport en Sportwereld’. Op maandag in de sigarenwinkel. Er stond veel meer en ander sportnieuws in dan in de PZC. Ook de autosport. In die tijd kregen we televisie en die zond soms ook wel eens wat over de Grand Prix uit. Weinig beelden, weinig informatie maar wel geweldig spannend en uitdagend. Mijn pa en ik zaten dan te genieten!

De Grote Prijs van Nederland werd in 1967 in Zandvoort gereden op zondag 4 juni. Ons huis werd flink verbouwd en de ouderlijke slaapkamer was als minihuiskamer ingericht, met tv. Er kwam bezoek maar het was mooi weer dus zat iedereen buiten. Behalve wij racefans natuurlijk.

Lotus had een revolutionaire auto ontwikkeld, de 49, die het aanzien van de Formule 1 volledig zou veranderen. Voor het eerst was de achterwielophanging aan de motor bevestigd, die daarmee een zelfdragend deel van de monococque werd. Alle constructeurs zouden deze aanpak volgen. Bovendien had Ford een nieuwe Cosworth-V8-motor gebouwd, die prima presteerde, betrouwbaar was én goedkoop. Coureur Jim Clark, al enkele keren wereldkampioen, won de race. Achter de tv in Vlissingen waren wij vooral onder de indruk van de winnende auto met die grote, volledig open motor achterin: prachtig.

Frappant is dat alle populaire auto’s in die tijd de motor achterin hadden: de VW Kever, Renault Dauphine, de kleine Fiats 500 en 600, tot de latere 850 aan toe, en nog veel meer. Vandaag de dag zijn het uitzonderingen, terwijl alle formuleklasses in de racewereld de motor achterin hebben, al heten ze nu middenmotor. De topmodellen van de huidige grote sportwagenmerken hebben die ook. Sommige onder een doorzichtige kap. Want laat maar zien wat je in huis hebt, zoals die Lotus-Ford uit 1967 in extremo deed.

De kleurenfoto’s tonen de in 1967 nieuwe, revolutionaire Lotus 49, nr 6 van coureur Graham Hill, onlangs tentoongesteld in het Louwman Museum. De Ford Cosworth-motor maakte onderdeel uit van het chassis en hing daar open en bloot. De zwart-wit-foto, ook bij Louwman gemaakt van een videofilmpje, toont het volslagen gebrek aan veiligheidsvoorzieningen. Geen vangrails, zelfs geen simpel hekwerk. Zie de twee mannen, vlak achter de baan, met de rug gekeerd naar de voorbijrazende racewagens . . . .